Osad czynny jest niezwykle złożonym ekosystemem, który jest bardzo wrażliwy na wszystkie zmiany w składzie i czynniki zewnętrzne.  W tej żywej zawiesinie składającej się z bakterii i pierwotniaków zachodzą nieustannie procesy fizycznie i reakcje biologiczne prowadzące do procesów oczyszczania ścieków.

Oczyszczanie biologiczne

Oczyszczanie ścieków przy udziale osadu czynnego jest biologiczną metodą oczyszczania ścieków. W miarę pracy oczyszczalni mikroorganizmy występujące w osadzie zaczynają się łączyć, tworząc charakterystyczne kłaczki.

Ocena stanu osadu czynnego

Stan osadu zależy przede wszystkim od składu ścieków, ale wpływ na niego ma także stopień napowietrzenia, wiek samego osadu i poziom obciążenia. Osad stary, niedotleniony i przeciążony zanieczyszczeniami zmienia barwę na ciemniejszą. Jeśli chodzi o zapach, prawidłowo pracujący osad czynny pachnie świeżo i ziemiście, osad niedotleniony ma zdecydowanie nieprzyjemny zapach charakterystyczny dla procesów gnilnych.

Najczęstsze problemy z osadem

Do podstawowych problemów z osadem czynnym zalicza się puchnięcie i wytwarzanie piany spowodowane nadmiernym rozwojem bakterii nitkowatych. Mogą one powodować nie tylko problemu natury estetycznej, ale także skutecznie utrudniać pracę całego systemu oczyszczania ścieków. Skutkiem nieprawidłowości w pracy osadu może być chociażby zmniejszenie się stopnia oczyszczenia ścieków i wydajności oczyszczalni przy równoczesnym wzroście nakładów energetycznych koniecznych do przeprowadzenia procesów oczyszczania.

O bakteriach można przeczytać także w tym tekście: Bakterie do oczyszczalni.